✟✯🌷 දිව්‍ය බිළිඳාණන් ශාස්ත්‍රවන්තයන්ට ප්‍රත්‍යක්ෂ වීමේ මංගල්‍යය🌷✯ ✟

 

''එපිෆනි''  (/ əˈpɪfəni / ə-PIF-ə-nee), නැගෙනහිර සභාවේ ''තියෝෆනි'' ලෙසද හැඳින්වේ.  මෙම  මංගල්‍යය ජේසුස් වහන්සේ ලෙස මාංශ ගත වූ දෙවියන් වහන්සේ ප්‍රසිද්ධ ලොවට එළිදරව් වීම (තියෝෆනි) ලෙස සමරයි.

මෙම මංගල්‍යය ප්‍රධාන වශයෙන් ළදරු ජේසුතුමා වෙත ශාස්ත්‍රවන්තයන්ගේ පැමිණීම සහ ඒ අනුව ජේසුස් ක්‍රිස්තුන් වහන්සේ අන්‍යජාතීන් වෙත ප්‍රකාශ වීම සිහිපත් කරයි. මෙම මංගල්‍යය රජ තුන් කට්ටුවේ මංගල්‍යය ලෙස ද හඳුන්වනු ලබන අතර සමහර සම්ප්‍රදායන් තුළ කුඩා නත්තලක් ලෙස මෙය සමරනු ලැබේ. එපමණක් නොව, එපිෆනි මංගල්‍යය, සමහර ග්‍රීක පෙරදිග සභාවන් තුළ, ප්‍රධාන මංගල්‍යයක් ලෙස උත්කර්ෂවත් අන්දමින් සමරනු ලබයි.

මෙම මංගල්‍යය සඳහා සම්ප්‍රදායික දිනය ජනවාරි 6 වන දින වේ. කෙසේ වෙතත්, 1970 සිට, සමහර රටවල මෙම  සැමරීම ජනවාරි 1 දිනට පසුව එන ඉරිදා දිනයෙහි පවත්වනු ලැබේ. තවමත් ජූලියන් දින දර්ශනය අනුගමනය කරන නැගෙනහිර  සභා  මෙම මංගල්‍යය පවත්වනු ලබන්නේ ජනවාරි 19 වන දිනය. 

Epiphany යන වචනය Koine ග්‍රීක භාෂාවෙන් ἐπιφάνεια, epipháneia, එනම් ''ප්‍රකාශනය'' යයි. එය ව්‍යුත්පන්න වී ඇත්තේ φαίνειν, phainein යන ක්‍රියා පදයෙන් වන අතර, එහි අර්ථය සම්භාව්‍ය ග්‍රීක භාෂාවෙන් "පෙන්වීම" "බැබළීමට", "ප්‍රකාශ කිරීමට" හෝ "දැන ගැනීමට" යන්න ලෙස දැක්විය හැකිය. එය උදාව, යුද්ධයේදී සතුරෙකුගේ පෙනුම සඳහා භාවිතා කරන නමුත්, විශේෂයෙන් නමස්කාර කරන්නෙකුට දේවත්වය ප්‍රකාශ කිරීම සඳහා භාවිතා කරන ලදී. ''තියෝෆනි'' සෙප්තුවාජින්තයේ මෙම වචනය ඊශ්‍රායලයේ දෙවියන්ගේ ප්‍රකාශනයක් සඳහා භාවිතා කර ඇත (2 මකබිස් 15:27). නව ගිවිසුමේ මෙම වචනය 2 තිමෝති 1:10 හි ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ උපත හෝ උන්වහන්සේගේ නැවත නැඟිටීමෙන් පසු උන්වහන්සේගේ පෙනුම ගැන සඳහන් කිරීමට සහ දෙවන පැමිණීම හැඳින්වීමට පස් වතාවක් භාවිත කරයි.

ග්‍රීක භාෂාවෙන්  මෙම  මංගල්‍යය සඳහා විකල්ප නම් τα Θεοφάνια, ta Theopháneia "Theophany" , η Ημέρα των ΦϽēnēton, η Ημέρα των ΦϽēton, ග්‍රීක උච්චාරණය Hétor, ióméra "ද ඩේ ඔෆ් ද ලයිට්ස්", සහ τα Φώτα, ටා ෆෝටා, "ද ලයිට්ස්" භාවිත කරයි.

ජේසුස් වහන්සේගේ බව්තීස්මයට ගෞරව කිරීම සඳහා මංගල්‍යයක් ලෙස රෝම අධිරාජ්‍යයේ ග්‍රීක භාෂාව කතා කරන නැගෙනහිර අර්ධයේ එපිෆනි ආරම්භ වන්නට ඇති බව කිව හැකිය. ක්‍රි ව. 200 දී පමණ, ඇලෙක්සැන්ඩ්‍රියාවේ ක්ලෙමන්ට් මෙසේ ලිවීය, " අනුගාමිකයෝ උන්වහන්සේගේ  බව්තීස්මයේ දිනය ද සමරමින්, පෙර රාත්‍රිය කියවීමෙන් ගත කළහ. ඔවුන් පවසන්නේ එය ටයිබි මාසයේ 15 වන දින බවයි. ටයිබීරියස් (තිබේරියස්) සීසර්ගේ 15 වන වසර, සමහර අය පවසන්නේ එය එම මාසයේ 11 වන දින නම් කළ හැකි බවයි. ලබා දී ඇති ඊජිප්තු දිනයන් ජනවාරි 6 සහ 10 ට අනුරූප වේ. 

"කියවීම්" යන්නෙන් ඇඟවෙන්නේ අනුගාමිකයන් ශුභාරංචි කියවමින් සිටි බවයි. පුරාණ ශුභාරංචි අත්පිටපත්වල, ජනවන්දනා කියවීම සඳහා ඡේද දැක්වීමට පෙළ සකස් කර ඇත. සභාවක් වසර ආරම්භයේදී මාර්ක් සුබාරංචිය කියවීමට පටන් ගත්තේ නම්, එය මංගල්‍යයේ දිනය පැහැදිලි කරමින් ජනවාරි 6 වන දින බව්තීස්මයේ කතාවට පැමිණිය හැකිය ක්‍රිස්තියානීන් ද මෙම මාක් සුබාරංචිය පෙර සදහන් කළ අනුගාමිකයන් විසින් කියවන ලද ආකෘතියෙන්ම කියවන්නේ නම්, කණ්ඩායම් දෙකටම ජනවාරි 6 දිනට ස්වාධීනව පැමිණිය හැකිව තිබුණි.

ක්‍රිස්තියානි මංගල්‍යයක් ලෙස එපිෆනි පිළිබඳ මුල්ම සඳහන වූයේ ක්‍රි ව. 361 දී Ammianus Marcellinus විසින් දක්වා ඇත. ඒහිදී බව්තීස්මය සහ උපත සදහා ද්විත්ව මංගල්යයක් යෝජනා කරයි.

සලාමිස්හි එපිෆනියස් පවසන්නේ ජනවාරි 6 ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ "උපන් දිනය; එනම් ඔහුගේ එපිෆනි" (hemera genethlion toutestin epiphanion) බවයි. 

ලතින් භාෂාව කතා කරන බටහිර රටවල, නිවාඩු දිනයක් ලෙස මෙම ශාස්ත්‍රවන්තයන්ගේ පැමිණිමේ දිනය දක්වා ඇත. ශාස්ත්‍රවන්තයන් නියෝජනය කරන ලද්දේ ලෝකයේ ජුදෙව් නොවන ජනතාවයි, එබැවින් මෙය "විජාතීන්ට හෙළිදරව් කිරීමක්" ලෙස සැලකේ. ජෝන් ක්‍රිසොස්ටොම් ශාස්ත්‍රවන්තයන් සහ හෙරොද් අතර රැස්වීමේ වැදගත්කම හඳුනාගත්තේය: "තාරකාව ඔවුන්ගෙන් සඟවා තිබුණේය.  ඔවුන්ට මාර්ගෝපදේශකයෙකු නොමැති වූ නිසා ඔවුන්ට ජුදෙව්වන්ගෙන් උපදෙස් ලබා ගැනීම හැර වෙනත් විකල්පයක් නොතිබෙන්න ඇත.''

ක්‍රි ව. 385 දී,  Egeria නම් වන්දනාකරු (Silvia ලෙසද හැඳින්වේ) ජෙරුසලමේ සහ බෙත්ලෙහෙමේ පැවති උත්සවයක් විස්තර කරන ලද අතර, ඇය එය  උපත සැමරීම සඳහා සිදුකරන "Epiphany" ලෙස නම් කරන ලදී . 

ක්‍රි ව. 380 දෙසැම්බර් 25 දින පවත්වන ලද දේශනයකදී, නාසියන්සස්හි  ශාන්ත ග්‍රෙගරි එම දිනය "Theophany" ලෙස සඳහන් කළේය. "ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ ශුද්ධ වූ උපත" සහ ඔහුගේ සවන්දෙන්නන්ට ඔවුන් ඉක්මනින්ම ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ බව්තීස්මය සමරන බව පැවසීය. ඉන්පසුව, ජනවාරි 6 සහ 7 යන දිනවලදී, ඔහු තවත් දේශනා දෙකක් දේශනා කළ අතර, එහිදී ඔහු ප්‍රකාශ කළේ ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ උපත සැමරීම සහ ශාස්ත්‍රවන්තයන්ගේ පැමිණීම දැනටමත් සිදු වී ඇති බවත්, ඔවුන් දැන් උන්වහන්සේගේ බව්තීස්මය අනුස්මරණය කරන බවත්ය.  මෙම අවස්ථාවෙහිදී, සිදුවීම් දෙක සැමරීම අවම වශයෙන් කැපඩෝසියා හි වෙන වෙනම උත්සව සහ මංගල්‍යයන් පටන් ගත්තේය.

ශාන්ත ජෝන් කැසියන් පවසන්නේ ඔහුගේ කාලයේ (5 වන සියවසේ ආරම්භයේ) පවා ඊජිප්තු තාපසාරාම ජනවාරි 6 වන දින උපත සහ බව්තීස්මය එකට සැමරූ බවයි. ආර්මේනියානු අපෝස්තලික සභාව ජනවාරි 6 වන දින උපත සැමරීමේ එකම සැමරුම ලෙස දිගටම සමරනු ලබයි.

මේ අනුව, එපිෆනි මංගල්‍යය තුළ ජේසුස් වහන්සේ ලොවට ප්‍රසිද්ධ වී ඇති ආකාර සැමරිය හැකිය. ප්‍රධාන වශයෙන් ජේසුස් වහන්සේගේ මෙහෙවර සහ දේවත්වය ප්‍රකාශ කළ සිදුවීම් තුනක් අපට සුබාරංචිවල දැක්වේ: 

ශාස්ත්‍රවන්තයන්ගේ පැමිණීම (මතෙව් 2: 1-12)

ජේසුස් වහන්සේගේ බව්තිස්මය (මා 1: 9-11)

කානාහි විවාහ මංගල්‍යය (ජොහන් 2: 1-11)

ශාස්ත්‍රවන්තයන්ගේ පැමිණීම විශේෂයෙන් මෙදින සමරන අතර මෙම දිනයට පසුව පැමිණෙන ඉරුදින ජේසුස් වහන්සේගේ ස්නාපන මංගල්‍යය සමරනු ලබයි. එදින ජනවන්දනා වර්ෂයේ නත්තල් කාලය අවසන් වන අතර එදිනට පසු දින සිට  සාමාන්‍ය කාලය කාලය ආරම්භ වේ. 

☆༒ චින්තා පෙරේරා ༒☆